Perpessas, Charilaos (1907-1995)

Γεννήθηκε: 10 Μαΐου, Λειψία (Γερμανία)   Πέθανε: 19 Οκτωβρίου, Σάρον / Μασαχουσέτη  (Η.Π.Α.)       Συνθέτης.    
Σε ηλικία 20 ετών γράφτηκε στην τάξη σύνθεσης (Meisterschule) του Arnold Schönberg στην Ακαδημία Τεχνών του Βερολίνου. Ο Schönberg θα επισημάνει πολύ αργότερα, το 1947, σε μια συστατική επιστολή για τον Χαρίλαο προς το Juilliard School: «Πρέπει να αποφοίτησε από ένα γερμανικό ωδείο και δεν θα τον είχα κάνει δεκτό στην τάξη μου, εάν δεν είχα καταλάβει πως ήταν ταλαντούχος». Αν και η σχέση του με τον Schönberg ήταν άριστη, δεν χρησιμοποίησε ποτέ το σύστημα του δωδεκαφθογγισμού, αλλά παρέμεινε πιστός στην παράδοση της ευρωπαϊκής μουσικής, όπως αυτή εξελίχθηκε μέχρι τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα. Το 1933, εγκαταλείπει τη Γερμανία και έρχεται στην Αθήνα. Ξεκινάει έτσι η δεύτερη περίοδος της ζωής του και της συνθετικής του πορείας. Τον Δεκέμβριο του 1934 βραβεύεται στο διαγωνισμό Σύνθεσης της Ακαδημίας Αθηνών.  Το ύφος του ήταν προσανατολισμένο στους συνθέτες του Ρομαντισμού και Μεταρομαντισμού, κυρίως τον Gustav Mahler. Δεν εντάχθηκε ποτέ σε μία εθνική σχολή, στάση που αποτέλεσε αιτία επικρίσεων από τους μουσικολόγους της εποχής. Στα Δεκεμβριανά του 1944 στην Αθήνα παραβιάζει την απαγόρευση της κυκλοφορίας και συλλαμβάνεται από μια αγγλική περίπολο. Κατά την προσπάθεια του να αποδράσει χάνει το αριστερό του χέρι από βλήμα όλμου. Το 1945 παντρεύεται τη μουσικολόγο και τραγουδίστρια Ελένη Μαλαφέκα, προϊσταμένη του τμήματος Μουσικής του Υπουργείου Παιδείας και αποκτούν μια κόρη, την Ελεονώρα (1946-2009), η οποία δίδαξε πιάνο στην Μασαχουσέτη για περισσότερα από 20 χρόνια. O Περπέσας άρχισε να συνθέτει το έργο «Συμφωνία του Χριστού» πριν από το 1948,  με την αναχώρησή του για την Αμερική. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1950 στη Νέα Υόρκη και η πρώτη εκτέλεση πραγματοποιήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1950 από την Ορχήστρα της Φιλαρμονικής-Συμφωνικής Εταιρίας της Νέας Υόρκης στο Carnegie Hall υπό τη διεύθυνση του Δ. Μητρόπουλου. Ο Μητρόπουλος, ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της μουσικής του Περπέσα, διακόπτει στα μέσα της δεκαετίας του 1950 κάθε σχέση με τον Χαρίλαο, όταν αυτός αθετεί τη συμφωνία του για τη σύνθεση ενός νέου έργου στα πλαίσια της ανάληψης μιας παραγγελίας με ετήσια υποτροφία, για την οποία μεσολάβησε ο Μητρόπουλος. Αντί της νέας συνθέσεως, ο Περπέσας παρουσίασε τις «Συμφωνικές Παραλλαγές πάνω στην 8η Συμφωνία του Beethoven». Στα μετέπειτα χρόνια ενορχηστρώνει την Τέχνη της Φούγκας του J.S. Bach και το Κουαρτέτο Εγχόρδων op. 127 του L. v. Beethoven (“The Infinite Bliss”, Symphonic Interpretation of Beethoven’s op. 127). Στη μουσική γραφή του διακρίνονται τόσο τα προσωπικά του στοιχεία στην αρμονία και στη ρυθμολογία, όσο και τα ιδιώματα των ρομαντικών και μεταρομαντικών συνθετών, Ο ίδιος αυτοπροσδιοριζόταν ως «παραδοσιακός», ως «άνθρωπος της μεγάλης παράδοσης» και αντιλαμβανόταν το προσωπικό του στυλ ως «μια προσπάθεια συνέχισης του έργου του Gustav Mahler». Οι αυθεντικές παρτιτούρες των σωζόμενων αυτών έργων φυλάσσονται στο ίδρυμα Paul Sacher στην Βασιλεία της Ελβετίας, ενώ αντίγραφα των έργων σε μικροφίλμ φιλοξενούνται στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη». 
Έργα: Ορχηστρικό (Συμφωνία του Χριστού), κομμάτια για Πιάνο, για Μουσική Δωματίου, Συμφωνικό έργο (Διθύραμβοι του Διονύσου για Ορχήστρα και Πιάνο), Συμφωνικό ποίημα σε τρία μέρη (Μηδέν άγαν), Πρελούδιο και Φούγκα για Ορχήστρα: γραμμένο το 1935, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1936 από την Ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη. Συμφωνία αρ. 2,  Πρελούδιο και Φούγκα για Ορχήστρα: το οποίο μετονομάστηκε αργότερα σε «Τραγούδι του Στρατοπέδου Συγκεντρώσεως», Συμφωνικό έργο για Σολίστες - Χορωδία & Ορχήστρα (Το Άνοιγμα της Έβδομης Σφραγίδας) το οποίο περιλαμβάνει τους εξής τίτλους: «Τάφος και Ανάσταση», «Το τραγούδι του Βόλγα» (αρχικός τίτλος: «Το τραγούδι των βαρκάρηδων»), «Παγκόσμια Επανάσταση», «Παγκόσμια Αποκατάσταση», Συμφωνικές Παραλλαγές πάνω στην 8η Συμφωνία του Beethoven, Συμφωνική Έκδοση του Κουαρτέτου op. 127 του Beethoven καθώς και σκίτσα πάνω σε έργα του L. v. Beethoven και του G. Mahler.